Memleketçi Sanayici ve İşadamları Derneği (MİSİAD) ile Avrasya Ekonomik İlişkiler Derneği (EkoAvrasya) Türkiye ve Balkan ülkeleri arasındaki ekonomik işbirliğini güçlendirmek ve Türk işadamlarının yurtdışına açılımını sağlamaya yönelik faaliyetlerini arttırmak adına 17 – 22 Mayıs 2015 tarihleri arasında Kosova`ya bir iş gezisi düzenledi.
MİSİAD Genel Başkanı Feridun Öncel ve Genel Başkan Vekili Altuğ Çankaya önderliğinde düzenlenen geziye; Şanlıurfa, Konya, Karaman, Çorum, Ankara Şube başkanları ve başkanvekilleri ile MİSİAD Bursa şube Başkanı Günay Tandoğan ve şube Başkanvekili Murat Boyacı katıldı.
25 kişilik MİSİAD ekibinin düzenlediği gezinin içeriği ile ilgili MİSİAD Bursa Şube Başkanı Günay Tandoğan’dan bilgi aldık. Tandoğan, Kosova gezisiyle ilgili şunları söyledi; Konaklamak için Türklerin ve Müslümanların çoğunlukta olduğu Prizren kentini seçtik, Prizren kenti başta olmak üzere Peja, Kosova’nın Arnavutluk sınırındaki Gjakova (Yakova), Kosova’nın kuzeyinde Sırbistan sınırına yakın bölgede yer alan Mitroviçe kentleri ile Başkent Priştina’yı ziyaret etme fırsatı bulduk. Ziyaretimiz sırasında bir çok devlet adamıyla görüşerek Türkiye ile Kosova arasındaki ticari faaliyetler üzerinde değerlendirmeler yaptık. Prizren’den başlamak gerekirse, gezimiz boyunca Prizren Belediye Meclis Başkanı Yardımcısı Levent Buş bizlere eşlik etti. Prizren Belediyesi Başkanı Prof. Ramadan Muja’yı makamında ziyaret ettiğimizde; Prizren’de belediye desteği olan bir serbest bölge oluşturduklarını ve Türkiye’deki girişimcileri, üretim tesisleri kurmak için beklediklerini söyledi. Daha sonra Kosova’nın geçmişte Bursa’mız gibi ipekböcekçiliği ile nam salmış Peja (İpek) şehrine geçtik. Burada bizleri Belediye Başkanı Gazmend Muhaxheri konuk etti. Burada da belediyenin ayırdığı serbest bölge olduğunu yine üretim tesisi kurmak için Türkiye’den gelecek girişimcilere her türlü kolaylığın sağlanacağı belirtildi.
Kosova’nın Arnavutluk sınırındaki Gjakova (Yakova) şehrine yaptığımız ziyarette Belediye Başkanı ve eski bakanlardan Mimoza Kusari ile Lila hanımefendilerin misafiri olduk. Öğrenim hayatını Amerika Birleşik Devletleri’nde tamamlayan Mimoza Kusari, Kosova’nın başarılı kadın siyasetçilerinden biri. Buradaki ziyaretimizde de; Yakova şehrinin eskiden özellikle dericilik ile meşhur olduğunu, iç savaştan sonra bu faaliyetlerin durduğunu söylediler, eskisi gibi aktif ticarete kavuşmak için belediyenin serbest bölge olarak ayırdıkları sanayi bölgesinde yatırımcıları beklediklerini ve her türlü kolaylığı göstermeye hazır olduklarını öğrendik.
Daha sonra temaslarımızı Kosova’nın kuzeyinde Sırbistan sınırına yakın bir bölgede yer alan Mitroviçe kentinde sürdürdük, Belediye başkanı Agim Bahtiri tarafından misafir edildik. Mitroviçe’nin, eski Yugoslavya’nın en büyük maden ve sanayi kenti olduğunu öğrendik. En kanlı ve uzun süreli çatışmalar bu kentte yaşanmış. Çünkü, fabrika ve madenlerde çalışmak için ülkenin her köşesinden bütün etnik grupların toplandığı kozmopolit bir bölgeymiş burası. Şimdi ise atıl duran fabrikalar, bir tarafta Kilise ve Hristiyan mezarları, bir tarafta Cami ve Müslüman mezarları ile iç savaşın hüzünlü sessizliğini duyabileceğiniz bir kent halinde. Halen yaralarını sarmaya çalışıyor. Mitroviçe’nin yakın zamanda İnegöl ile kardeş şehir olduğunu öğrendik. Bu nedenle belediyenin Planlamadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Mimar Sami Zeka Bey, Bursa heyeti ile özel olarak ilgilendi ve bilgilendirdi. Bizler de artık Bursa’ya geldiklerinde temas kuracakları bir kapı olarak MİSİAD Bursa’nın da olduğunu belirttik.
Başkent Priştina’ya gittiğimizde önce Kosova Türkiye Ticaret Odası’na ziyaret ettik. Burada Oda Genel Sekreteri MİSİAD ekibine Kosova’nın ekonomik yapısı hakkında bir sunum yaptı. Daha sonra Devlet Bakanı Rasim Demiri ile görüşme gerçekleştirdik. İlerleyen günlerde Rasim Demiri heyetin konakladığı Prizren kentine gelerek, bizlere kenti gezdirdi. 17 y.y.’da yapılmış Süleyman Paşa cami ve etrafındaki tarihi çarşıyı gezerek hakkında bilgi aldık, daha sonrada Bakan Demiri, MİSİAD ekibini Boşnak köyüne kahvaltıya götürdü. Burada ayrıca Kosova Kamu Yönetimi Bakanı ve Kosova Demokratik Türk Partisi Genel Başkanı Mahir Yağcılar’ı ziyaret etme fırsatımız oldu. Kendisiyle makamında görüştüğümüzde; Türkiye’den bir işadamı heyetinin Kosova’yı ziyaret etmesinden memnuniyet duyduklarını dile getirdi.
En son Başkent Priştina’da Rezonanca Vakıf Üniversitesi’ne ziyaret ettik. Rezonanca üniversitesi Balkanların en büyük üniversitesi olarak anılıyor ve sadece sağlık branşlarında eğitim veriyor. Üniversite rektörü Prof.Dr. Ramadan İdrizaj MİSİAD için bir yemek düzenledi daha sonra özel olarak eczacılık fakültesi Dekanı Farmakolog Prof.Dr. Blerim Krashisi ile görüşmemiz oldu. Dekan fakülteyi gezdirerek bizleri verdikleri eğitim konusunda bilgilendirdi. Öğrendik ki bir vakıf üniversitesi olarak Rezonanca, yurtdışından dolayısıyla Türkiye’den de öğrenci kabul ediyormuş.
19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı sırasında Kosova’da bulunduğumuz için burada 3’üncüsü düzenlenen 19 Mayıs Gençlik Festival’ine katıldık. 3. Geleneksel 19 Mayıs Gençlik Festivali’nde Prizren Belediye Meclis Başkan Yardımcısı Levent Buş’un konuğu olduk.Bu ziyaretimide MİSİAD Genel Başkanı Feridun Öncel, Genel Başkan Vekili Altuğ Çankaya ve Şanlıurfa Şube Başkanı Gökhan Gökmen konuşma yaparak, Mustafa Kemal Atatürk’ün devriminden kısaca bilgi verirken Kosova’da Türk Toplumunun gösterdiği irade ve çabayı takdirle karşıladıklarını ifade ettiler.
Ziyaretimiz sırasında daha çok noktaya ulaşmak için sektörel olarak gruplara ayrıldık, inşaat, gıda ve sağlık üzerine sektör temsilcileriyle birlikte işletmeleri ziyaret ederek bilgi alışverişinde bulunduk. Ziyaretimiz sırasında ne kadar çok noktaya ulaşabilirsek bizim için o derece faydalı bir ziyaret olacaktı. Bir haftalık ziyaretimiz boyunca Türkiye’den geldiğimizi öğrenen herkes bizlere çok yakın davrandı. Son 25 yılını savaşla geçirmiş olan ülke Osmanlı devletinin sunduğu barış, refah ve huzur dolu günleri arıyor. Avrupa’nın göbeğinde olmasına rağmen yüzünü Türkiye’ye dönerek yakınlığı, çareyi Türkiye’den arıyor. Türkiye’ye karşı büyük bir güven duyuyorlar, Avrupa Birliği bütün gümrük vergilerini kaldırmış olmasına rağmen bize duydukları güveni, onlara duymuyor. GSYİH 4 milyar $ civarında olan, asgari ücretin 150 $ ( 400 Tl ) civarında olduğu, ortalama maaşların 200 -250 euro civarında olduğu, sanayisi savaştan sonra bitmiş, işsizliğin %50 civarında olduğu, genç bir nüfusa sahip bereketli Kosova Ovası’na yayılmış tarımıyla ve Avrupa Birliği tarafından kaldırılmış gümrük uygulamalarıyla ayakta kalmaya çalışan Gazi Hünkar Sultan Murad Hüdavendigar’ın mirası Kosova ve Kosova halkı, Türkiye’den işadamlarını özellikle, sanayinin yeniden inşası için bekliyor.
Biziler MİSİAD olarak bu konuda ne gerekiyorsa yapacağız üye sayımız ve etkinliğimiz her geçen gün artıyor. Uzanabildiğimiz her yere uzanıp, hem Türkiye’nin hem de dostluk ilişkilerimizi sürdürdüğümüz her ülkenin kalkınmasına destek olacağız. Kosova ziyareti bizler için iyi bir deneyim oldu. Ne kadar zenginliklere sahip olduğumuzu, neler yapabileceğimizi anlamış olduk. bundan sonrası daha iyi ve güzel bir şekilde işleyecek. Ben MİSİAD Bursa Şube Başkanı olarak, Kosova gezisini bu şekilde değerlendiriyorum. MİSİAD ailesi her geçen gün daha da büyüyerek güçlenecek ve Türkiye’nin yerli gücü ve sermayesini bir adım daha ileriye taşıyacak.
