Girit adası 1645 tarihinden itibaren 1898yılına kadar fiilen Osmanlı imparatorluğunun egemenliği altında yaşamıştı. 18.inci asırdan itibaren adada Rum kesimi tarafından bir sürü ayaklanma hareketleri yaşanmıştı.
Müslüman Türk kesimi katledilmiş, zayıf olan Osmanlı imparatorluğu çaresiz kalmıştı.1897 yıhndaki Türk-yunan savaşından sonra Girit adası adım adım Osmanlının elinden çıkmış.21 Ocak 1898’de yunan prensi yogi vali olarak atanmıştır. O tarihten itibaren sıkıntı ve zulüm gören Müslüman Türk kesimi zorla adadan göç ettirilmiş, Osmanlı Hamidiye gemileriyle daha rahat topraklara taşınmışlardı.1924’e kadar sürmüştü. Giritlilerin büyük kısmı İzmir mersin gibi yerlerde yerleştirilmiş diğer bir grup ise Libya’da Bingazi, Mısır’da İskenderiye, Lübnan’da Trablus ve Suriye’de Şam şehirlerine göndenlınişlerdir.11 Sultan Abdülhamit bu bölgeye gönderilen muhacirlere mahsus arazi ve para vermiş. Onlara hamidiye köyü inşa etmişti.I.Dünya Savaşından sonra Osmanlılar Suriye ve Lübnan topraklannı kaybeder, giritli mühacirler yalnız ve arkasv kalmış.1920 yılında Fransız General’ Goru tarafından büyük Lübnan Cumhuriyeti ilan edilerek, sınırlar çizildikten sonra Haimidiye köyü Suriye tarafında kalması ile giritli muhacirlar ikiye bölünmüş oldular bir kısmı Lübnan Trablus ta bir kismı Suriye Hamidiye köyünde kaldılar böylece giritli mühacırlann bir kısmı Lübnan Cumhuriyetinde bir kısmı ise Suriyeli oldular.
Muhacirlerin birinci nesil Girit adasına dönme ümidiyle yaşamıştı. Ancak Osmanlmın yıkılışlyla beraber böyle bir ümit tamamen kaybolmuş oldu. Ikinci nesil Giritliler ise Araplarla evlenmeye başladılar ve yavaş yavaş Giritli muhacirler asimile olmaya başladılar. Ana dilleri olan Türkçe ve Rumca tamamen Arapçadan başka bildikleri dil kalmamış oldu.
Saygılarımla…
DEVAMI BİR DAHAKİ YAZIMA
HÜSEYİN TÜRKER MUDANYA LOZAN
MÜBADİLLER DERNEĞI BAŞKANI
MUDANYA’YA GÖÇ EDEN AİLELERİN LAKAPLARI
Abdtilleko***********Abidinaç***********Ademaç
Ağriyanos*********** Ajinamos**********
Aksediyanos Aksilyanos*********** Alacakis***********Aleksandros Ali
Baba*************Aliroz ***************Anifadu Arap Kara***********Arap
Kazun*******Arapağu Arasluz***************Arisohorit*********Arnavutoğlu
Arostari**************Asproli************Astristsanos Avvilasunos*********Aziz Ağa**********Aziz
Efendaç Azizaki Baba Sait****”******
Babaloro**********Bakirus Balaleko*********** Baloma*”*********Bebelyoz Bedevi***************BeQami*******
Begtilaç Berbcri***************Bibiçilev***********Bismillahi
Blavo*****************Brağulaç***********Bubulaki uğurbala**************BurduIço Celep
Doguni*******Cenıalaki**********Cibici
Cici***********”*******Conculi************Curlo
Çafcrina**************Çagali*************Çiceko
çifni*******************Çikidanis********** çimuli Dağ Hasan***********
Dalako ******* *****Dedelopulez
Dedezaci*************Değirmeci********Demirci Demirena*************Demirena Sait
Ağa*Derviş Ilasanena Kolocinu Dervişali Brunaki****Deveci**********Dinaci
Diniler*****************Duduzad Dukaci