Türkiye’de akıllı şehirlere yönelik olarak belediyelerin faydalanabileceği bir başucu kaynağı sunmak hedefiyle Vodafone, Deloitte Türkiye ve Türkiye Bilişim Vakfı tarafından hazırlanan “Akıllı Şehir Yol Haritası Raporu”, akıllı şehirleşmede öncü kentlerden Bursa’da açıklandı. Türkiye’de akıllı belediyeciliğin röntgenini çeken ve akıllı şehirler konusunda en kapsamlı rapor olarak gösterilen çalışmada, insana değen ve etki bırakan yaklaşımların teknoloji desteğiyle en etkin şekilde şehirleri nasıl geleceğe taşıyabileceği sorusuna yanıt aranıyor. Şehirler için olması gereken modeli ortaya koyan rapor, akıllı şehirlerin bir lüks değil bir ihtiyaç olduğuna ve sürdürülebilir bir şehir hayatı için kentlerin hızla uçtan uca akıllı şehirler haline gelmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Raporla birlikte bir online platform da hazırlanarak uçtan uca vatandaş odaklı bir akıllı şehir yol haritası sunulacak.
30 Büyükşehir Belediyesi akıllı şehir olacak
Türkiye’deki 23 Büyükşehir Belediyesinin katılımıyla hazırlanan raporda akıllı şehir programlarının ülke ölçeğinde tasarlanması ve bütünsel bir biçimde uygulanması halinde akıllı şehirlerin Türkiye’nin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’na yılda yaklaşık 30 milyar TL’lik katkıda bulunması öngörülüyor. “Akıllı Şehir Yol Haritası” ile ilk etapta 30 Büyükşehir Belediyesinin akıllı şehir olması hedefleniyor. Rapora göre, bu hedefe ulaşılması halinde ülke genelinde yüzde 20 enerji tasarrufu sağlanabilecek. Akıllı trafik uygulamalarıyla, günde ortalama 100 dakikanın trafikte geçirildiği ve nüfusu 10 milyondan fazla olan bir şehirde vatandaşların trafikte geçirdiği zamandan yılda ortalama 104 milyon saat tasarruf edilebilecek. Ayrıca, akıllı kavşak uygulamalarıyla, kavşaklardaki duraklamalarda günde ortalama yüzde 45’e yakın azalma sağlanabilecek.
Global ve yerel platformlarda yapılan araştırma sonuç ve bulguları kullanılarak hazırlanan “Akıllı Şehir Yol Haritası”, Marmara Belediyeler Birliği Başkanı ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, Türkiye Bilişim Vakfı Başkan Vekili Bülent Gönç, Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Engin Aksoy veDeloitte Türkiye Teknoloji, Medya, Telekomünikasyon Endüstrisi Lideri Tolga Yaveroğlu’nun katılımıyla Bursa’da düzenlenen bir toplantıyla tanıtıldı.
Recep Altepe: “Yerel yönetimler olarak, akıllı şehirleşmeye yönelmek durumundayız”
Büyük bir hızla dijitalleşen dünyada şehirlerin de yeni teknolojilerle sistemlerini, operasyonlarını ve hizmet sunumlarını dönüştürmek zorunda olduğunu belirten Marmara Belediyeler Birliği Başkanı ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, şunları söyledi:
“Akıllı dijital teknolojiler, şehirlerde sürdürülebilir yaşamın anahtarı olarak görülüyor. Bu teknolojiler, belediye hizmetlerinin daha az maliyetle daha verimli gerçekleşmesini sağlıyor. Yerel yönetimler olarak, akıllı şehirleşmeye yönelmek durumundayız. Yaklaşık 3 milyon nüfusa sahip olan Bursa, akıllı şehircilik alanında Türkiye’nin öncü illeri arasında yer alıyor. Vatandaşlarımızın hayatını kolaylaştıracak ve hızlandıracak akıllı şehir çözümlerini hayata geçiriyoruz. Vodafone, akıllı şehirleşme alanında en önemli iş ortaklarımızdan biri. Vodafone ile hayata geçirdiğimiz Sevgi Çipi, Akıllı Bas Konuş, Hafriyat Takip ve Araç Takip çözümlerini başarıyla uyguluyoruz. Planlanan projelerimizin de önemli bir bölümünü, başta Vodafone olmak üzere, bu konudaki uzman kuruluşlarla hayata geçirmeyi hedefliyoruz. Bu kapsamda, Vodafone’un bugün burada açıkladığı Akıllı Şehir Yol Haritası’nı da destekliyoruz. Bu raporun, Türkiye’de akıllı şehirleşmenin yaygınlaşmasında önemli rolü olacağını düşünüyoruz.”
Engin Aksoy: “Belediyelerin Dijitalleşme Endeksi ortalaması yüzde 55”
Bugün dünyanın dört bir yanında belediyelerin akıllı şehir çözümlerine yöneldiğine ve akıllı şehirlerin ekonomik ve sosyal kalkınmanın temel unsurlarından birini oluşturduğuna dikkat çeken Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Engin Aksoy, şunları kaydetti:
“Vodafone Türkiye olarak, sadece şirketlerin değil, vatandaşlarımıza doğrudan hizmet ulaştıran, başta belediyeler olmak üzere tüm kamu kurumlarının da dijitalleşmesi gerektiğine inanıyoruz. Türkiye’de işletmelerin dijital haritasını çıkarmak ve ihtiyaçlarını belirlemek üzere hayata geçirdiğimiz Yarına Hazırım Platformu ve Vodafone Dijitalleşme Endeksini kamu kurumları ve belediyeler için de uyarladık. Yarına Hazır Şehirler için geliştirdiğimiz Dijitalleşme Endeksi ile belediyelere yol göstermeyi ve onları yarına hazır şehirler haline getirmeyi hedefliyoruz. Türkiye’nin dört bir yanında 26 Büyükşehir belediyesiyle hayata geçirdiğimiz ‘Akıllı Şehir Endeksi’ ile Büyükşehir Belediyesi ortalama skorunu yüzde 55 olarak tespit ettik. Bu sonuç, yüzde 53 olan Türkiye İşletmeler Skoru’nun 2 puan üzerinde olsa da, bunun yeterli olmadığını ve 2023 Türkiye’si için belirlenen hedeflere ulaşmak için dijitalleşmede daha gidilecek yolumuz olduğunu düşünüyoruz. Bu kapsamda hazırladığımız ‘Akıllı Şehir Yol Haritası’ ise belediyelerimizin akıllı şehirleşme sürecini hızlandırmaya, bunun için onlara bir yol haritası sunmaya ve bu yol haritasını onlarla birlikte hayata geçirmemize olanak sağlayacak. Bu yol haritasına raporla başladık. Bir sonraki aşamada, bu yol haritasını vatandaşların ihtiyaçlarıyla şekillendireceğiz ve vatandaşı odak noktası yapmayı planladığımız online platformla tamamlayacağız.”
Bülent Gönç: “Akıllı Şehir Yol Haritası, Türkiye’nin bu konuda nerede olduğunu gösteriyor”
Türkiye Bilişim Vakfı Başkan Vekili Bülent Gönç, şöyle konuştu:
“Vodafone ve Deloitte’un ortak bir çalışmayla ortaya koydukları kapsamlı ‘Akıllı Şehir Yol Haritası’, dünyadaki akıllı şehir örneklerinden hareketle, ülkemizde de bu konuda neler yapıldığını, yapılabileceğini saptayan bir bilgi kaynağı oldu. Böylesine önemli bir çalışmaya Türkiye Bilişim Vakfı olarak katılmış olmamızdan büyük mutluluk duyuyoruz. Akıllı şehir derken, sınırlı kaynaklarını daha etkin ve verimli kullanmak için bilgi ve iletişim teknolojilerine yatırım yapan, bu yatırımlar sonucu tasarruf eden, bu tasarrufla sağladığı hizmet ve yaşam kalitesini yükselten, doğada bıraktığı karbon ayak izini azaltan, çevreye ve doğal kaynaklara saygılı, ve tüm bunları yenilikçi ve sürdürülebilir yöntemlerle yapan şehir kastediliyor. Akıllı şehir uygulamalarında amaç, şehirlerimizin yerli ve yabancı sermaye yatırımlarını daha çok çeken, kültür ve turizm açısından daha cazip, yerel yönetim hizmetlerini daha akılcı ve verimli sunan bir konuma kavuşmasını sağlamaya yönelik gerekli önlemleri almaktır. Akıllı şehir konusunda anket sonuçları ve yüz yüze görüşmeler aracılığıyla 23 Büyükşehir belediyesinden sağlanan veriler, Türkiye’nin bu konuda ‘nerede’ olduğunu gösteriyor. Ayrıca, Vodafone’un hazırladığı Büyükşehir Belediyeleri Dijitalleşme Endeksi de 26 Büyükşehir belediyesinin dijitalleşmenin ‘neresinde’ olduklarını saptıyor. Bu iki veri seti, ülkemizde daima sıkıntısını çektiğimiz ‘veri/bilgi kıtlığını’ gidermeye yönelik bilimsel bir adımdır. Böylesine önemli bir konuda ortaklaşa bir çabayla oluşturulan bu rapordan, akıllı şehir konusuyla ilgilenen herkesin yararlanmasını umuyoruz.”
Tolga Yaveroğlu: “Akıllı şehir için bütünsel bakış açısı gerekiyor”
Kentlerin akıllı şehir dönüşüm yolculuğunda kapsayıcı bir vizyona sahip olunması gerektiğinin altını çizen Deloitte Türkiye Teknoloji, Medya ve Telekomünikasyon Endüstrisi Lideri Tolga Yaveroğlu ise şunları söyledi:
“Akıllı şehirler münferit teknolojik çözümlerden ziyade bütünsel bir bakış açısı gerektiriyor. Akıllı şehir dönüşümü yolculuğunda başarılı olmak için net bir vizyon, kamu-özel işbirliği, entegre organizasyon, etkin akıllı şehir platformu, vatandaş katılımı, destekleyici teknoloji, risk yönetimi, sosyal kapsayıcılık, proje yaygınlaştırma becerisi ve destekleyici yasal çerçeve gerekiyor.”
Yaveroğlu, akıllı şehir oluşumlarında atılması gereken temel adımları ise şu şekilde özetledi: “Şehre özel vizyon, hedef ve stratejinin belirlenmesi; önceliklerin tanımlanması, alt hedeflerin belirlenmesi, projelerin tanımlanması, finansman modelinin belirlenmesi, değer zinciri analizi, paydaş haritasının belirlenmesi, hukuki boyutların incelenmesi, iyi uygulamaların analizi, teknoloji platform modeli, proje yönetim ofisi ve yol haritası, iletişim planının oluşturulması.”
Akıllı şehirlerin benzer diğer kavramlardan ayrılan yönünün odağına insanı alması ve teknolojinin amaç olarak değil araç olarak kullanılması olduğunu vurgulayan Yaveroğlu, uzun soluklu yolculuklarda menzile etkin bir şekilde varmanın iyi planlanmış bir strateji ve yol haritasıyla, doğru yol arkadaşlarıyla hareket etmekle mümkün olduğunu ifade etti.
Vatandaş yaşadığı şehirle ilgili söz sahibi olacak
“Akıllı Şehir Yol Haritası”, akıllı şehirlere ilişkin kapsayıcı bir tanım ortaya koyduktan sonra, akıllı şehirlerin temel bileşenlerini tanıtıyor. Akıllı şehirleşmeden etkilenen ana sektörlerdeki ön plana çıkan güncel gelişmelere değinen raporda, uluslararası başarılı örnekler paylaşıldıktan sonra Türkiye’deki mevcut duruma ilişkin bir özet bakış sunuluyor ve başarılı bir akıllı şehir dönüşüm yolculuğu için kritik öneriler sıralanıyor. Raporun sonunda, farklı olgunluktaki akıllı şehir gelişimine ışık tutabilecek bir yol haritası sunuluyor.
Raporun Türkiye ile ilgili bölümünde, Vodafone tarafından geliştirilen Dijitalleşme Endeksi sonuçlarına da yer veriliyor. Vodafone’un Kalkınma Bakanlığı’nın desteğiyle Türkiye’nin dört bir yanında 26 Büyükşehir Belediyesiyle hayata geçirdiği “Akıllı Şehir Endeksi” çalışmasında, Büyükşehir Belediyelerinin ortalama dijitalleşme skoru yüzde 55 olarak tespit edildi. Belediyeler, Dijital Hizmetler’de yüzde 52, Dijital Operasyonlar’da %49 ve Dijital Teknoloji Platformları’nda yüzde 59’luk skora sahip bulunuyor.
Raporda ayrıca, Barselona, Kopenhag, Jakarta, Amsterdam, Dubai, Güney Afrika, San Francisco, New York, Luksor, Seul, Londra, Singapur ve Lembo gibi şehir ve ülkelerdeki akıllı şehir uygulamaları kapsamlı olarak anlatılıyor.
Vodafone, “Akıllı Şehir Yol Haritası” ile birlikte Akıllı Şehirler Online Platformu’nu da sunacak. www.sehirsizin.com adresinde Ocak ayında hizmete girecek online platformla, akıllı şehirleri hayata geçirirken bireylerin de görüşlerinin alınması hedefleniyor. Vatandaşlar ile belediye arasındaki iletişimi artıracak platform sayesinde vatandaşların ihtiyaç ve beklentileri daha sistemli bir şekilde takip edilecek. Vatandaşlar, yaşadığı şehirle ilgili söz sahibi olabilecek, site üzerinden fikir ve önerilerini paylaşarak dönüşüme destek verebilecek.
Vatandaş en çok ulaşım, trafik ve otopark konularında çözüm bekliyor
Raporda yer alan belediyelerle online olarak uygulanan anket bölümüne göre:
- Belediyelerin yüzde 74’ünde farklı birimlerden personelin katılımıyla akıllı şehir ekipleri bulunuyor.
- Şehir sakinleriyle ilişkilere önem veren belediyeler, yüzde 89’luk bir oranla, görüş, öneri ve şikâyetlerini ileten kişilere mutlaka geri dönüş yapıyor.
- Vatandaş görüş ve önerilerinin iletildiği kanallar içinde web sitesi (yüzde 94,74) en yaygın uygulama olurken, onu çağrı merkezi (yüzde 89,47) takip ediyor.
- Akıllı şehir çözümleri yüzde 94’lük oranla en çok ulaşım alanında kullanılıyor, onu yüzde 42 ile su hizmetleri takip ediyor.
- Vatandaş ve paydaşların belediyelerden en büyük çözüm beklentisi ulaşım (yüzde 78,9) olurken, onu trafik (%73,7) ve otopark (yüzde 52,6) sorunu izliyor.
- Başarılı olarak değerlendirilen akıllı şehir uygulamaları arasında akıllı durak, akıllı otobüs, akıllı trafik ışıkları ve sinyalizasyon, akıllı kavşaklar gibi ulaşımı doğrudan ilgilendiren uygulamalar ön plana çıkıyor.
- 2016’da 17 milyar ABD Doları olan akıllı ulaşım pazarının önümüzdeki 5 yılda 25 milyar ABD Doları’na ulaşması bekleniyor.
- 2015’te dronlardan elde edilen toplam endüstri gelirinin 200 ile 400 milyon ABD Doları olması bekleniyor.
- Dünya mikro şebeke pazarının 2014 – 2020 arasında yüzde 21 büyümesi bekleniyor.
- Dünyada sızıntı kaynaklı şebeke suyundan kayıp oranının yüzde 50 civarında olduğu tahmin ediliyor. 2030 yılında şebeke suyuna olan talebin arzı yüzde 40 geçeceği öngörülüyor.
- Şehirlerde üretilen atığın ancak yüzde 2’si düzgün olarak arıtılıyor.
- Her 100 yılda bir olan büyük seller artık her 10-20 yılda bir, hatta daha kısa aralıklarla meydana geliyor.
- Yıllık yüzde 48 oranında büyüme gösteren sağlık verisi dünya genelinde en hızlı büyüyen veri segmentleri arasında yer alıyor.
- Akıllı bina ve yaşam teması, 2014 yılında 147 milyar dolarlık bir iş hacmine sahipken, bu rakamın 2020 yılında 220 milyar dolara ulaşması öngörülüyor.
- Veri Arşivi ve Analizi Yoluyla Önceden Suç Tespiti sayesinde hırsızlık oranlarında %19 düşüş sağlanabiliyor.
- Akıllı park sistemiyle, 200 bin insanın yaşadığı bir Avrupa şehrinde, park yeri bulma zamanı %50 azaltılarak hem yaşam kalitesine katkıda bulunulabiliyor, hem de yakıt tasarrufu sağlanabiliyor. Park gelirleri artarken, personel giderleri yüzde 5-10 arası düşürülebiliyor.
- Akıllı katı katık toplama sistemleriyle çöp toplama maliyetlerinde yüzde 43’e kadar azalma yaşanabiliyor.
