BUSİAD ve Uludağ Üniversitesi iş birliğiyle organize edilen “Patent ve Faydalı Model” semineri, Uludağ Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümünde gerçekleştirildi. Patent Vekili Sevcan Kalander’in konuşmacı olduğu programa; Makine ve Tekstil Mühendisliği Bölümü öğrencileri katıldı.
Sunumuna buluş kelimesinin ne anlama geldiğini açıklayarak başlayan Sevcan Kalander, söz konusu kavramın teknik bir probleme, yeni bir teknik çözüm getirilmesi veya bir işin gerçekleştirilmesi için önerilen yeni metotlar ya da yeni ürünler olduğunu belirtti. Patent korumasının sadece teknolojinin herhangi bir alanındaki buluşlara verildiğini ifade eden Kalander, patent terminolojisindeki anlamıyla tekniğin, günlük yaşamda kullanılan kavramdan farklı olduğuna işaret etti. Söz konusu buluşları korumak adına patent başvurusu yapılması gerektiğine vurgu yapan Kalander, patentin endüstriyel ve ticari hayatın kilit unsurlarından biri haline geldiğinin altını çizdi. Kalander, kanundaki koşulları taşıyan bir buluş için verilen yazılı belgelerin patent anlamına geldiğine değinerek, “Patent, buluş sahibinin çözümünü, belirli bir zaman dilimi içinde, yasal hükümler çerçevesinde koruma altına aldığını gösteren belgedir. Patentin, teknolojik inovasyonu teşvik etmek, rekabeti ve yatırımı arttırmak, bilginin yayılmasını desteklemek ve teknoloji transferini teşvik etmek gibi rolleri vardır” diye konuştu. Kalander, şöyle devam etti: “Keşiflere, bilimsel teorilere ve matematik metotlarına patent alınamaz. Keşif, zaten var olan bir şeyin tanınması, farkına varılması anlamına gelir. Oysa buluş ile daha önceden o şekliyle var olmayan bir şey yapılmakta ya da o şekil değiştirilmektedir. Bilimsel teoriler de uygulamaları olmadığı sürece teknik nitelikten yoksun, soyut fikirler olarak kabul edilirler. Öte yandan zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan ve kurallar da patente tabi değildir. Edebiyat ve sanat eserleri ile bilim eserleri, estetik niteliği olan ürünler de bu kavram altında ele alınamaz.”
“Patentler evrensel değil, ulusaldır”
Bir buluşun patent belgesi alması için yenilik, tekniğin bilinen durumunun aşılması ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerinin arandığını belirten Kalander, faydalı model belgesi için ise yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerinin esas olduğunu söyledi. Kalander, söz konusu bir buluş için alınan patentin evrensel değil, ulusal olduğuna dikkat çekerek, “Yani Türkiye’de alınan bir patent sadece Türkiye’de geçerlidir. Söz konusu ürünü dünyanın diğer ülkelerinde de koruma altına almak için, o ülkelerde de patent başvurusu yapılması şarttır. Patent 20 yıl, faydalı model ise 10 yıllık koruma sağlamaktadır” diye konuştu. Kalander, Türkiye’deki patent mevzuatı ve patent başvuru süreci hakkında da katılımcıları bilgilendirdi.