Açtığı iş yerinde organik ürünler satmayı hedefleyen Mudanya Kahvaltı Sarayı işletmecisi Sinan Şentürk, katkısız ve en kaliteli balları temin ederek tüketicinin beğenisine sunuyor. Dünyanın en kaliteli balı seçilen Greçka balını da Türkiye’ye getirerek tüketicinin damak tadına hitap eden Şentürk, Mudanya’nın 60 yıllık balcısının ürettiği balları da sergileyerek tüketicilerin katkısız bal temin etmesine yardımcı oluyor. Aynı zamanda; üreticiye hiçbir katkı olmadan hazırlattığı bal, polen, arı sütü ve propolisin karışımından elde ettiği “Saray bombası” adını verdiği ürünü de tüketicinin zevkine takdim ediyor.
Mudanya Kahvaltı Sarayı’nın işletmecisi Sinan Şentürk ve arıcılığı bir hobi, bir hayat tarzı olarak benimsemiş Avukat İbrahim Turan dünyanın en kaliteli balını Türkiye’de üretmeye hazırlanıyor. İçinde bulundurduğu amino asit, vitamin ve enzimler bakımından şifa olarak görülen fakat ülkemizde yaygın olmayan karabuğday (Greçka) balının Türkiye’deki öncüsü olacaklarını belirten Turan, balın faydalarının yanı sıra arıcılığın çok saygın bir meslek olduğunun da altını çiziyor.
Karabuğday (Greçka) balı neden Ukrayna’da üretiliyor?
Ukrayna, Türkiye ölçeğinde bir ülke olup, tamamen düzlüklerden oluşuyor. Dünyadaki çernezyom topraklarının üçte birine sahip ve çok kaliteli bir toprağı var. Bu verimli topraklarda da verimli bal elde edebiliyoruz. Aynı zamanda yazın Güzelyalı-Göynüklü arasında da numune olarak greçka ektik. Bitki yetişti fakat arının ona gidip bal üretebilmesi için ısı, nem, rüzgâr gibi faktörler de çok önemli. Arının bitkiye gidip bal üretip üretmeyeceğini gözlemleyeceğiz.
Şimdilik biz buradaki iş yerimizde balı direk üreticiden ithal ederek satıyoruz. Tarım Müdürlüğü’nden paketleme ile ilgili izinlerimizi de aldık. Üreticiye güveniyoruz ve bu balın içinde kesinlikle bir katkı maddesi yok. Eğer Türk insanının damağı bu tadı beğenirse ya da bunu sadece sağlık açısından tüketmek isterse daha sonra Türkiye’de üretime geçmeyi düşünüyoruz.
Balda katkı maddesi olup olmadığını nasıl anlarız?
Katkı olup olmadığını anlamak gerçekten çok zor. Bal üzerinde tahliller yapılabilir fakat tahliller de pahalı. Arının çiçekten aldığı nektar ile balın kalitesi doğru orantılıdır. Balın kaliteli olmasını anlamanın en doğru yolu güvenilir arıcılardan bal almaktır. Hem tıbben hem kutsal kitaplarda bal şifalı olarak bilinmektedir. Bu şifalı besini alıp zehire dönüştürmek kabul edilemez.
Karabuğday (Greçka) balını diğer ballardan ayıran özellikler nelerdir?
Dünya’da iki yılda bir düzenlenen Dünya Uluslararası Arıcılık Kongresi’nde Fransa’da yapılan Kongre’de Karabuğday Balı birinci seçildi. Bunun seçilmesinin nedeni içindeki enzimlerin besin değeri yönünden zengin olması. Başka balların da kendilerine göre faydaları var fakat besin değeri, amino asit, vitaminler ve enzimler açısından bu balın çok daha yüksek değerler içerdiği saptanmıştır. Bizim ülkemizde şuan karabuğday ekimi olmuyor fakat yeni yeni başlamış durumda. Karabuğdayın ekmeği de ayrıca çok faydalı olarak biliniyor.
Bursa ve Marmara da bu işin öncüsü siz mi olacaksınız?
Benim bildiğim kadarıyla ekimini gerçekleştiren ilk biziz. Türkiye’nin birkaç yerinde yetiştirdiler. Biz de ektik yetiştirdik, arı geldi ve bitkiden balı da aldı.
Balı yediğimizde sağlıklı olan boğazı yakması mıdır?
O durum baldan bala farklılık gösterir. 2 çeşit bal vardır. Birincisi salgı balı, ikinci ise çiçek balı. Çiçek balı arının meyve ağaçlarından, çiçeklerden almış olduğu nektarı bala çevirmesidir. Salgı balı ise çam, meşe gibi ağaçlardan basrayı çekip bala dönüştürmesidir. Çam balı çiçek balına göre biraz daha hafif bir baldır. Çam balı özellikle şeker hastalarına ve çocuklara tavsiye edilir. Çiçek ballarında ise muhtelif çiçek balları vardır. Yani siyah rengi, açık rengi, tadı ağır olan, tadı hafif olan gibi çok fazla değişiklik gösterir. Genellikle kestane balı genzi yakar. Balı ne amaçla kullanacaksanız ona uygun bal tüketimi yapmak lazım. Kestane balının özellikle karaciğer ve akciğerlere faydası vardır. Diğer çiçek ballarının da içindeki farklı enzimlere göre faydası olduğu durumlar değişiklik gösterir.
Ürettiğiniz gibi satışa mı geçiyorsunuz, patentini aldınız mı?
Biz müstahsiliz. Müstahsillerin ürettiği balı satma hakkı vardır. Fakat bir şikâyet olduğunda Tarım Müdürlüğü bunu denetleyebiliyor. Zaten yıllardır bu işi yaptığımız için kimin kurallara uygun arıcılık yapıp yapmadığını biliyorlar. Arıcılık artık o kadar sistematikleşti ki ben buraya kovanımı koydum diyemiyorsunuz. Tarım Bakanlığı’ndan bunun için izin alıyorsunuz. Birkaç kişi bir araya gelip 300 tane kovanı aynı yere koyamıyorsunuz, böyle bir kontrol var. Çünkü her bölgenin kaldırabileceği bir potansiyel vardır. Bir bölgeye gereğinden fazla kovan konulduğunda arı bal üretmeyi kesiyor ve aldığı bal sadece kendine yetiyor. Bir arı 7 kilometreye kadar gidebiliyor ama o kadar uzağa gidip oradan bal alması verimli olmuyor.
Karabuğday balına devletin destek olması yönünde bir talepte bulunmayı düşünüyor musunuz?
Bununla ilgili bir çalışmamız var. Zaten devlet de girişimcilere tohum vererek yardımlarda bulunuyor. Belki yer tahsisi konusunda ileride bir destek talebimiz olabilir. Devletin elindeki boş araziler bize 3 aylığına tahsis edilirse güzel bir çalışma yapabiliriz. Ülkemizde maalesef çok fazla kaçak bal girişimi var. Bulgaristan, İran, Gürcistan tarafından ballar geliyor. Bu balların herhangi bir kontrolü yok. İnsanlar bu balları şifa için satın alıyor ama belki de zehir yiyor. Arıcılık kongresi bu yıl Türkiye’de yapılacak. Biz de Mudanyalı bir grup olarak bu kongreye katılacağız ve edindiğimiz bilgileri de sizlerle paylaşacağız.
Petekte bal mumunu yemek sağlıklı mıdır?
Sağlıklıdır. Bal mumu zaten baldan yapılır. Arı balı yedikten sonra ter bezlerinden balmumu salgılar. Arının bir kilo balmumu yapabilmesi için 3-4 kilo bal yemesi gerekir. Ayrıca balmumunun en büyük faydası da mide yaralarına iyi gelmesidir. Midede koruyucu bir tabaka görevi görür.
Arıcılıkla ilgili başka neler söylemek istersiniz?
Arıcılık sadece bir meslek değil, bir hobi ve hayat tarzıdır. Arıcılığı öğretmenler, memurlar, tarımla uğraşan kişiler ek meslek olarak yapabilir. Arıcılık ayrı bir âlem, senelerdir arıcılık işi uğraşan kişilerin bile bilmediği noktalar olabiliyor. Ayrıca insanlar tarafından çok saygın bir meslek olarak görülüyor.
Ayrıca Mudanya Kahvaltı Sarayı işletmecisi Sinan Şentürk, 60 yıllık bal üreticisi Turan ailesinden temin ettiği balları tüketicilere gururla sunduğunu belirtirken, “Sattığımız ballar tamamen katkısız. Bal ve türevleri ile ilgili olarak ne istenirse temin edebiliriz. Turan ailesine bal, propolis, polen ve arı sütünü içeren bir karışım yaptırdım. Kullananlar çok memnunlar. Arı ürünlerinden alınacak bütün faydalı maddeleri bu karışımdan temin edebilirler. Bal ihtiyacı olanları bekliyoruz” dedi.
