Osmanlı vakıflarının yer aldığı Balkan coğrafyasında, ecdat yadigarı eserleri gelecek nesillere taşımak için çalışmalarını sürdüren Vakıflar Genel Müdürlüğü, yurt dışında 8 projeyi tamamladı, 49 projeyi de devam ettiriyor.
Osmanlı vakıflarının uzandığı Balkanların kalem işi süslemeleriyle ünlü camilerindeki restorasyon çalışmalarını sürdüren Vakıflar Genel Müdürlüğü, Balkan camilerinin, solan çini ve çiçeklerine yeniden renk veriyor.
Vakıflar Kanunu’nda 2008’de yapılan değişikle Genel Müdürlüğün yurt dışındaki vakıf eserleri konusunda da çalışma yürütmesine olanak sağlanmasının ardından, ecdat yadigarı eserleri gelecek nesillere taşımak için Balkanlar ve Kıbrıs’ta restorasyon ve rekonstrüksiyon projeleri hazırlandı.
Yurt dışında 8 proje tamamlanırken, 49 projeye devam ediliyor. Bu kapsamda, ilk olarak Bosna Hersek’teki İsa Bey Hamamı’nın restorasyonuna başlandı. Saraybosna’da bulunan hamam, Vakıflar Genel Müdürlüğünce onarılarak 2015’te otel olarak hizmete açıldı.
Bosna Hersek’te Gradiska Derviş Hanım Medresesi ile Travnik Alaca Camisi’ni restore eden Genel Müdürlük, savaş sırasında iş makineleriyle tamamen yıkılan ve taşları Çehotina Nehri’ne atılan Foça Alaca Camisi’nin ise rekonstrüksiyonunu yaptı.
Caminin aslına uygun olarak inşası için ilk halinde kullanılan taşların çıkarıldığı ancak savaş sırasında kapanan taş ocağı yeniden hizmete başladı. Malzemelerin bir kısmı da Mostar’daki bir taş ocağından getirildi.
Makedonya’da Haydar Kadı Camisi, Kosova’da Cakova Hadım Süleyman Ağa Kütüphanesi ile Cakova Küçük Medrese’nin restorasyonuyla vakıf akarı olan Bosna Hersek İslam Birliği öğrenci yurdu ve Odabaşı İş Merkezi inşaatı tamamlandı.
Başçarşı Camisi’nde restorasyon tamamlanmak üzere
Vakıflar Genel Müdürlüğünce, Saraybosna’nın en çok ziyaret edilen bölgesinde yer alan Başçarşı Camisi’nde yürütülen restorasyon çalışmalarında da son aşamaya gelindi. İç süslemeleri tamamlanmak üzere olan caminin, ağustosta yeniden ibadete açılması öngörülüyor.
Restorasyonu yapan ekibin, 3 döneme ait süslemeye rastladığı camide, özgün nitelikli olan birinci ve ikinci dönem kalem işlerinin korunmasına, yerel sanatçının yaptığı 3. dönem süslemelerden ise örnekler bırakılmasına karar verildi.
Harap durumda olan kubbe kurşunla kaplandı ve iç kısmına klasik Osmanlı motiflerine uygun, desen ve renk bütünlüğünü de sağlayacak şekilde tasarım yapıldı.
Yağlı boya ile boyanan ahşaplar temizlenerek “Edirnekari” olarak adlandırılan özgün süslemelere ulaşıldı. İyi durumdaki süslemelerin raspaları yapılarak, ufak rötuşlarla eksik kısımları tamamlandı. Bu arada dış tarafta yer alan ve statik sorunları bulunan sütunlar da elden geçirilecek.
Vakıf akarları da unutulmadı
Vakıflar Genel Müdürlüğü, bu bölgedeki Osmanlı yadigarı vakıfların devamını sağlamak için gelir getirici menkul ya da gayrimenkullerin canlı tutulması çalışmalarına da hız verdi.
Balkanlardaki yeni inşaat çalışmaları kapsamında yapımı tamamlanan Bosna Hersek İslam Birliği öğrenci yurdu ve Odabaşı İş Merkezi’nden elde edilen gelir, vakıf akarı olarak Bosna Hersek İslam Birliği Vakıflar İdaresince kullanılacak.
Fojnica Medresesi’nde inşaat çalışmaları sürerken, Kseljak’taki Vakıf Ev ve Divanhane’nin taş koyma töreni geçen ay yapıldı.
