MÜSİAD Bursa Şubesi tarafından düzenlenen ‘Kanal İstanbul ve Montrö Sözleşmesi: Doğru Bilinen Yanlışlar’ konulu Müstakil Düşünceler Konferansına misafir konuşmacı olarak katılan Bursa Uludağ Üniversitesi İİBF Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı Prof. Dr. Tayyar Arı önemli değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Arı, “Montrö Anlaşmasının kutsaliyet atfedilecek kadar büyük bir anlaşma olmadığını düşünüyorum. Enine boyuna tartışılabilir. 27.’ci ve 28.’ci maddeler fesih hükümlerini içeriyor” şeklinde konuştu.
Toplantının açılışında konuşan MÜSİAD Bursa Şubesi Başkanı Nihat Alpay, “Mondros, Sevr, Lozan ve Boğazlar anlaşmalarını hatırlıyoruz. Montrö Anlaşması Rusya’dan ABD’ye kadar tüm dünyayı ilgilendiriyor. Ama Montrö anlaşması ile Kanal İstanbul’un ne kadar ilgisi vardır, iyi değerlendirmek gerekir” dedi.
Online gerçekleştirilen toplantıda konuşan ve son günlerde Kanal İstanbul projesi ve Montrö anlaşması konularının emekli büyükelçiler ve amiraller bildirileri ile yoğun bir şekilde tartışılmaya başlandığını söyleyen Prof. Dr. Tayyar Arı, “Amiraller emekli olmuş olsalar bile TSK içinde hala bağlantıları vardır. Dolayısıyla konuyu kaleme alış biçimleri, açıklandığı saat Türkiye’deki darbe hafızasını çağrıştırıyor. Bu safça değil, bilinçli bir harekettir” değerlendirmesinde bulundu.
Kanal İstanbul’a yönelik itirazların ekosistemi bozacağı, iklim değişikliğine yol açacağı, maliyetinin yüksek olacağı gibi hususlarda yoğunlaştığını ama esas amacın iktidarı yıpratmak veya oy kaybına yol açmasının hedeflendiğine dikkat çeken Bursa Uludağ Üniversitesi İİBF Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı Prof. Dr. Tayyar Arı sözlerini şöyle sürdürdü:
“Toplumda zihin karışıklığı var, kafalar bulandı. Montrö anlaşmasının ne olduğu, bize ne kazandırdığı veya ne kazandırmadığı iyi anlatılıp anlaşılmalı, feshedilmesi veya değişmesi gibi hususlar da açık yüreklilikle ele alınmalıdır. Anlaşma içerisinde fesih konusundan değişiklik hükümlerine kadar maddeler var. Anlaşmaya göre taraflardan birisi, yani başka bir imzacı ülke fesih istediğinde de bu anlaşma feshedilebilir.”
Prof. Dr. Tayyar Arı, Montrö Anlaşmasının uygulama usul ve esasları hakkında teknik açıklamalarda bulunduktan sonra üyelerin konuyla ilgili sorularını cevaplandırdı.