Otomotiv satış sonrası pazarının geçen yıl satış ve ihracat alanında yakaladığı
ivme ile birlikte istihdamdaki pozitif seyrin bu yılı da etkilemesi bekleniyor.
Ancak tüm bu olumlu tabloya karşın sektör, yatırım planlarını askıya aldı.
Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği’nin (OSS) 2021 Yıl Sonu
Sektörel Değerlendirme anketine göre; geçen yıl 2020’ye göre yurt içi satışlarda
ortalama yüzde 43,5 oranında artış yaşandı. Bu yıl satışlarda ortalama yüzde
23,5’e yakın artış beklenirken, aynı dönemde yatırım yapmayı planlayanların
oranı ortalama yüzde 38,2’ye geriledi. Geçen yılın en önemli sorunlarını ise döviz
kurlarındaki hareketlilik ve tedarik problemleri oluştururken, kargo maliyet /
teslimat problemleri de dağıtıcı üyelerin gündeminde yer almaya devam etti.
Otomotiv satış sonrası pazarı özelinde geçen yılı değerlendiren OSS Derneği
Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Özalp, “Talepler ve satışlar daha da yüksek
beklentilerle devam ediyor. Sektörümüzün bu yıl enflasyon oranının üzerinde bir
büyüme gerçekleştireceğini öngörüyoruz” dedi.
Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği (OSS), 2021 yılını, üyelerinin
katılımıyla düzenlediği bir anket çalışmasıyla mercek altına aldı. OSS Derneği’nin
2021 Yıl Sonu Değerlendirme anketine göre; 2021’in ilk aylarından bu yana yurt içi
satışlar ve ihracatta yaşanan hareketlilik ile birlikte istihdam konusundaki pozitif seyir,
yılın geneline de yansıdı. Yaşanan olumlu tablonun bu yıl da devam etmesinin
beklendiği ortaya çıktı. Ancak tüm bunlara karşın sektörün yatırım planlarını
ertelemesi de dikkat çekti. Ankete göre; senenin üçüncü çeyreğine kıyasla yurt içi
satışlarda ortalama yüzde 15’e yakın artış oldu. Geçen yılın son çeyreğinde, 2020’nin
aynı dönemine göre de yurt içi satışlarda yüzde 37’ye yakın artış yaşandı. Çalışma;
2021 yılı genelinde, 2020’ye göre yurt içi satışlarda yaşanan artışı da gözler önüne
serdi. Geçen yılın genelinde 2020’ye göre yurt içi satışlarda ortalama yüzde 43,5’lik
artış yaşandı. Bu rakam dağıtıcı üyelerde yüzde 42’yi aşarken, üreticilerde ise yüzde
46’ya yaklaştı.
Yüzde 22,5’e yakın artış beklentisi!
OSS, FIGIEFA üyesidir.
Araştırmada yurt içi satışlarda bu yılın ilk çeyreğine ilişkin beklentiler de soruldu. Bu
kapsamda katılımcıların 2021’in son çeyreğine göre ortalama yüzde 7’ye yakın artış
beklediği ortaya çıktı. Katılımcılar, yurt içi satışlarda 2022’nin ilk çeyreğinde geçen
yılın ilk çeyreğine göre ortalama yüzde 22,5 artış beklediğini açıkladı. Ayrıca üyelere
yurt içi satışlarda 2021’e göre bu yıl ne kadarlık bir artış bekledikleri soruldu.
Katılımcılar da yüzde 23,5’e yakın artış beklediklerini belirtti.
İstihdamda yükseliş!
Ankette geçen yıla ilişkin tahsilat süreçleri de ele alındı. Katılımcıların yarısı 2021’de
tahsilat süreçlerinde 2020’ye göre herhangi bir değişiklik olmadığını ifade etti. Süreci
pozitif olarak değerlendiren üyelerin oranında ise bir önceki yıla oranla artış
gözlemlendiği belirlendi. Çalışmanın bir diğer dikkat çekici bölümünü ise istihdam
oranlarındaki artış oluşturdu. Bir önceki yıla ilişkin ankette istihdamını artırdığını
belirten dağıtıcı üyelerin oranı yüzde 52,2 olarak belirlenirken, söz konusu oran bu yıl
yüzde 64’e, üreticiler de ise yüzde 58,3’ten yaklaşık yüzde 76’ya yükseldi.
En önemli sorunlar: Döviz kurlarındaki hareketlilik ve tedarik problemleri!
Anket geçen yıl sektörde yaşanan sorunları da gözler önüne serdi. Katılımcıların
nerdeyse hepsi döviz kurlarında yaşanan hareketliliği en önemli sorunlardan biri olarak
görürken, ankete katılanların yüzde 58’i kargo maliyeti / teslimat problemlerinin en
önemli sorunlar arasında yer aldığını vurguladı. Pandemi sebebi ile yaşanan çalışan
motivasyonu kaybı sorunu ise bir önceki yıla göre düşüş gösterdi. Ayrıca gümrükte
yaşanan problemlerin de bir önceki yıllara göre yükselişe geçtiği ortaya çıktı.
Sektördeki yatırım iştahı azaldı!
Ankette sektörün yatırım planları da gözler önüne serildi. Bu kapsamda bu yılın ilk
çeyreğinde yatırım yapmayı planlayan üye oranı yüzde 38,2 oldu. Bir önceki ankette
üretici üyelerin yüzde 50’si yatırım planlarken, yeni ankette bu oran yüzde 44,8’e,
dağıtıcı üyelerde ise yüzde 54,3 olan oran, bu dönemde yüzde 34’e düştü.
Katılımcılara çalışanlarının maaşlarına yapmayı planladıkları zam oranı da soruldu.
Çalışmaya göre; sektörde beyaz yaka çalışanlara ortalama yüzde 36, mavi yala
çalışanlara ise yüzde 39’a yakın maaş zammı yapılmasının planlandığı belirlendi.
Kapasite kullanım oranı yüzde 85’e yaklaştı!
Üretici üyelerin kapasite kullanım oranında da artış yaşandı. Üreticilerin 2021 yılında
kapasite kullanım oranı ortalaması yüzde 85’e yaklaştı. 2020’de ise kapasite kullanım
oranı ortalaması yüzde 80,5’ti. Üyelerin üretiminde geçen yılın son çeyreğinde 2021’in
üçüncü çeyreğine göre ortalama yüzde 10’a yakın artış oldu. Ayrıca geçen yılın son
çeyreğinde üretimde 2020’nin son çeyreğine göre ortalama yüzde 19,6’lık artış
yaşandı. Yıl geneline bakıldığında da 2020 senesine göre geçen yıl üretimde ortalama
yüzde 20’ye yakın artış meydana geldi.
İhracatta yüzde 25’e yakın artış!
Yine geçen yılın üçüncü çeyreğine göre; geçen senenin son çeyreğinde ihracat dolar
bazında ortalama yüzde 14’e yakın arttı. Yılın son çeyreğinde ihracatta, dolar bazında
2020’nin son çeyreğine göre ortalama yüzde 20’ye yakın artış oldu. Ayrıca 2021
yılının genelinde üyelerin ihracatı, dolar bazında 2020’ye göre ortalama yüzde 25’e
yakın artış gösterdi.
Sektörün 2022 büyüme öngörüsü!
Otomotiv satış sonrası pazarı özelinde geçen yıla ilişkin değerlendirmelerde bulunan
OSS Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Özalp, pandemi döneminin otomotiv satış
sonrası hizmetler sektöründe de çok sayıda alışkanlığı değiştirdiğini, iş yapış
modellerinin de yeniden düzenlendiğini vurguladı. Pandemi döneminde bireysel araç
kullanımının artmasına paralel olarak sektörde de hareketlilik yaşandığını söyleyen
Özalp, “Ancak, yine pandemi ve vergilendirmelere bağlı olarak ithalat ile gümrüklerde
yaşanan sıkıntılar, ihtiyaç olan parçalarda bulunabilirlik riskine yol açmaya devam
edecek” diye konuştu. Özalp, “Sektörde 2021 yılında, 2020’ye göre satışlarda artış
yaşandı. Talepler ve satışlar da yüksek beklentilerle devam ediyor. Sektörümüzün bu
yıl enflasyon oranının üzerinde bir büyüme gerçekleştireceğini öngörüyoruz” dedi.
