Halk arasında Mevlid-i Şerif olarak anılan Vesiletü’n-Necat’ın yazarı Süleyman Çelebi, vefatının 600. yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen etkinlikle Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da anıldı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un teklifi, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı’nın 38. Dönem Daimi Konseyi kararıyla 2022’nin ‘Süleyman Çelebi’yi anma yılı’ ilan edilmesi nedeniyle ‘Bursa 2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti’ etkinlikleri çerçevesinde düzenlenen anma programının ilki, Başçarşı Gazi Hüsrev Bey Camii’nde gerçekleştirildi. Boşnak ve Türk edebiyatının temel taşlarından Mevlid-i Şerif’in yazarı ve Ulucami’nin ilk imamı olan Süleyman Çelebi, Saraybosna’daki Gazi Hüsrev Bey Camii’nde öğle namazının ardından dualarla yad edildi.
Gönülleri fetheden şair: Süleyman Çelebi
Gazi Hüsrev Bey Camii’ndeki mevlitte Bursalı mevlithanlar Orhan Camii İmam Hatibi Orhan Demirarslan ile Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tefsir Anabilim Dalı Kur’an-ı Kerim Öğretim Görevlisi Mahmut Şevket Öztürk’e, Bosna Hersek Riyaseti mevlithan ekibi eşlik etti. Programa; Türkiye’nin Saraybosna Büyükelçisi Sadık Babür Girgin, TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Stari Grad Belediye Başkanı İbrahim Hacıbayriç, Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanı Hüseyin Buran, Kültür AŞ Genel Müdürü ve Bursa 2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti Koordinatörü Fetullah Bingül ile çok sayıda kişi katıldı.
2022, Süleyman Çelebi’yi anma yılı
Saraybosna’da bulunan Yunus Emre Enstitüsü’nde de Bursalı mutasavvıf adına Mevlid-i Şerif ve Süleyman Çelebi’yi anma paneli düzenlendi. Bursa Büyükşehir Belediyesi, Bursa Uludağ Üniversitesi ve Bursa İl Müftülüğü işbirliğinde gerçekleştirilen panel, Bosnalılardan yoğun ilgi gördü. Panele, Saraybosna Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Amina Siljak-Jesenkovic ile yine aynı üniversitenin Güzel Sanatlar Akademisi Öğretim Üyesi Prof. Dr.Ćazim Hadžimejlić de katıldı. Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Türk- İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Bilal Kemikli ile Türkiye’nin Saraybosna Din Hizmetleri Müşaviri Dr. Yunus Keleş’in de konuşmacı olduğu panelde; Mevlid-i Şerif’i 1409’da kaleme alan Bursalı mutasavvıf Süleyman Çelebi tüm yönleriyle anlatıldı.
300 yıllık el yazması Mevlid-i Şerif
Panelde konuşan Saraybosna Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Amina Siljak-Jesenkovic, bir kurucu metin olan Vesiletü’n-Necat’ın Boşnak edebiyatı üzerindeki etkisini anlattı. Mevlid-i Şerif’in Boşnakça yapılan tercümelerinden bahseden Prof. Dr. Jesenkovic, Boşnak edebiyatının temelinde Bursalı mutasavvıf Süleyman Çelebi’nin kaleme aldığı Mevlid-i Şerif’in olduğunu ifade etti. Saraybosna Üniversitesi Güzel Sanatlar Akademisi Öğretim Üyesi Prof. Dr.Ćazim Hadžimejlić ise Mevlid-i Şerif’in iki ülke halkları arasındaki ortak kültürün önemli bir parçası olduğunu söyledi. Mevlid-i Şerif’in Bosna’da daha çok Türkçe okunduğuna dikkat çeken Prof. Dr Hadžimejlić, kendi arşivinde sakladığı ve üzerinde restorasyon çalışmaları yaptığı Süleyman Çelebi’nin kaleminden tarihi 300 yıl öncesine dayanan el yazması iki mevlid-i şerif nüshasını gösterdi.
Mevlid-i Şerif ile birlikte bölgede Türkçe’nin geliştiğini ve ikame dil olarak görüldüğünü anlatan Prof. Dr Hadžimejlić, “Bosna’da cami ve tekkelerde mevlit okunduğu gibi, evlerde de okunur. Okunacak evde mevlidin davetçileri ise çocuklar olur. Evlerde okunan mevlit öncesi hane halkını tatlı bir telaş ve heyecan sarar. Evler boyanır, ikramlıklar hazırlanır. Sanki bayram havası yaşanır“ diye konuştu.
“Sufi tecrübeye sahip bir kişi”
Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) İlahiyat Fakültesi, Türk- İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bilal Kemikli ise Süleyman Çelebi’nin Bursa’nın yetiştirdiği önemli değerlerden olduğunu söyledi. Çelebi’nin Ulucami imamlığından önce Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid’in divan imamlığını yaptığını anlatan Kemikli, “Sultana en yakın isimlerden biri, bir bakıma onun dini anlamda danışmanı olarak nitelendirebiliriz. Divan imamlığından önce de Yıldırım Bayezid’in çocuklarının, özellikle Emir Süleyman’ın musahibi olduğu zikrediliyor. Bunlardan Süleyman Çelebi’nin, devrinde gerekli olan ilmi tahsil ettiğini ve seçkin yere sahip olduğunu anlıyoruz” şeklinde konuştu.
Saraybosna Din Hizmetleri Müşaviri ve Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Dr. Yunus Keleş ise Mevlid-i Şerif’in asırlar öncesinden geleceğe ışık tutan önemli bir eser olduğunu vurguladı. Mevlid-i Şerif metinlerinde ışık hızından daha hızlı bir durumdan bahsedildiğini ifade eden Dr. Keleş, NASA’nın araştırma konularından birçoğunun Mevlid-i Şerif metinlerinde yer aldığına dikkat çekti.
