Nevi şahsına münhasır kişiliği, köylü çocuğu, samimi, içten profili ile dikkat çeken Orhaneli Belediye Başkanı Ali Aykurt’la aynı lezzette, çok samimi bir röportaj gerçekleştirdik. Aykurt, kırsal bir ilçe olan Orhaneli’nde göreve ilk geldiklerinden tarım ve hayvancılığı öncelediklerini, kısa süre sonra da kırsaldan göç sorunun tarım ve hayvancılığın yanı sıra ancak turizmle çözüleceğini fark ederek bu minvalde hareket ettiklerinin altını çiziyor. Kırsalın sorunlarının merkezin sorunlarından çok farklı olduğunu söyleyen Aykurt, özellikle genç nüfusu köylerde tutabilmenin tek şartının sosyal güvencelerinin devlet tarafından ödenmesi olduğunu dile getiriyor. Orhaneli’ni dünyaya tanıtmaya kararlı olan Başkan Aykurt ile sosyal belediyeciliğin önemini, ilçelerde tarım ve hayvancılığın sürmesinin gerekliliğini, Orhaneli’ne doğa ve sağlık turizminin getirilerini, Köy evleri TİP projesini ve ilçeye yapılacak sanayi yatırımlarını konuştuk.
S.T Sosyal belediyecilik anlayışına sahip bir belediye başkanı olarak, öncelikle kurduğunuz birimin çalışmaları hakkında bilgi almak isterim.
A.A Sosyal işler noktasında çok iyi bir belediyeyiz. Sosyal İşler Birimi yoktu daha önce biliyorsunuz, bu birimi kurdum ve hayata geçirdim. Her engellinin doğum gününü kutluyoruz, yaşlılarımıza iyi düzeyde bakıyoruz ve hiçbirinin ihtiyacını geri bırakmıyoruz. İhtiyaç sahibi insanlarımızı da en iyi şekilde takip eden bir belediyeyiz. Şu anda biz hafızamızı oluşturduk ve hepsini görüp gözetiyoruz. Esnaflarımızın desteklerini onlara ulaştırmaya çalışıyoruz, en önemli mesele de bu. Özellikle Bursa’daki işadamlarımız ve esnaflarımızın bağışlarını ulaştırmaya çalışıyoruz. Tabii bunun yanında gençlerimize yönelik spor faaliyetlerimiz var. Spor denince futbol akla gelir ama biz güreşinden basketboluna, satrancına kadar neredeyse her spor dalına önem veriyoruz. Yüzme kurslarımız devam ediyor ve biz yapıyoruz bunu, ilçe spor müdürlüğü ile birlikte çalışıyoruz.
S.T Orhaneli’nde yüzme havuzu var mı?
A.A 14 metre uzunluğunda portatif yüzme havuzumuz var. Spor Bakanlığına kurdurdum ben onu.
S.T Portatif havuzlar yüzme bilmeyen çocuklar için gerçekten çok yararlı.
A.A Evet çocukların yüzme eğitimi almaları önemli. Eğitim almadan çocukların yüzmesi tehlikeli. Bu anlamda portatif havuzlar bu ihtiyacı en iyi şekilde karşılıyor.
‘Doğa turizmine öncelik veriyoruz’
S.T Belediye başkanları göreve geldiklerinde elbette kafalarında projeleri oluyor. Ancak daha sonra öncelikler değişiyor. Siz önceliğinizi nasıl belirlediniz?
A.A Ben göreve başladığımda önceliğimiz tarım ve hayvancılık diyordum, sonra sanayi ve diğerleri. Sonra baktık ki, doğa turizmi anlamında burada ciddi bir açık var. Hala bu açık Bursa açısından çok önemli bir düzeylerde… Turizmi şimdi öne aldık. Raftingle başladık, şimdi trekking rotaları belirliyoruz. Şu anda da aslında Çamlık Ormanlarında yürüyüşler yaptırıyoruz. Bursa’nın ilk rafting parkurunu oluşturduk.
S.T Keles Belediyesi de, rafting parkurunu Orhaneli’nden önce biz kurduk, ama hayata geçiremedik diyor.
A.A Orhaneli’nde raftingin en eski hikâyesini anlatayım size. Bizim bir Osman abimiz vardı, tekstilci. 1970’li yıllarda buraya bot getirmiş hatta işçilere yıkılan ağaçları ve alanı temizletmiş. Türkiye’de rafting diye bir şey yokken, Avrupa’da bir yerde görmüş, bot getirip Orhaneli’nde rafting yapmışlar. Aynı parkur üzerinden, biz de aynı parkuru seçtik. Mesele, organizasyonu sağlamak… Tabii onlar da yapsınlar. 2014 yılında Mehmet Teke bir takım girişimlerde bulundu ama devam ettiremediler, olmadı.
S.T Genel olarak bakarsak, zaten dağ bölgesine bir katkı bu.
A.A Biz karavan kamp projesi yaptık, çok güzel oldu. Çok güzel olunca Harmancık da yaptı. Tabii yapılsın, bu bölgenin tanınması açısından çok sevindirici bir şey. Keles’e geçerken insanlar Orhaneli tabelasını görecek ve belki buraya da gelecek.
TİP Projeler, kırsalı dönüş adına çok yararlı
S.T Buradaki 4 ilçenin birleşmesi ile Köy evleri TİP projeler yapmanız bölge açısından çok yararlı, kırsalda kaçağı önlemenin başka yolu yok. Belediyenin kontrolünde ve yıkılma riski yok. Kaçak yapıların önüne geçen bir proje bu… Burada belediyenin onayıyla yapılıyor bu yapılar. Ruhsatı da veriyorsunuz değil mi?
A.A Tabii ruhsatı da veriyoruz. 80’in üzerinde proje verdik biz. Daha önce İl Özel İdaresi tarafından hazırlanmış projeler 5 taneydi. O projelerde köyleri geniş gibi değerlendirmişler. Bursa’da bunu yapanlar muhtemelen yine yeni kurulan muhacir köyleri. Bizim köylerimizde 50-60 metrekare yer kullanan insanlar var. O kadar küçük, neden? 700 yıl önce kurulmuş burası. 700 yıldan beri bölüne bölüne bu hale gelmiş. Önce 4 dağ ilçesinin belediye teknik personelini topladık. Onlarda mühendis kadrosu olmadığı için belediyede 3 mühendis kadrom var. Dedik ki; o zaman biz öncülük edelim. Keles’te toplandıktan sonra en son bizde toplandık. Önümüze çıkan sorunları giderdik. Hatta onlar Büyükşehir’den de geçtiler. Daha önceki süreçlerde yeriniz 5 bin metrekare de olsa bin metrekarede olsa 5’den fazla parçaya bölünmüyordu. Şimdi metrekare şartı koydular, standartlar belirlendi. Ben 5 bin metrekareyi uygun olduktan sonra 15’ e 20’e bölüyorum. 250-300 metrekare arsalar halinde. Buna benzer başka şeyler de vardı. Köylerde yaşanan imar sorunları, tarla vasfında olan yerlere verilecek olan izinler vs. Bütün bunları teknik elemanlar not olarak getirdiler, biz de belediye başkanı arkadaşlarla yine toplandık. 16 ayrı projeyi, mimar arkadaşımızla inceledik. 4’er tane dağıttık ilçelere herkes bunları Büyükşehir’e onaylatsın dedik. Herkes kullanabilir TİP projeleri, sadece biz değil. Biz Büyükşehir’e onaylattığımız için, diğer ilçelerde kullanabilir. Bugün 5 tip proje oldu 21 tip proje. Bizim dağ bölgesinde en büyük ihtiyaçlarımızdan biri. Bizim Bursa’da oturan dağ yöreli vatandaşlarımız kim olursa olsun, ne kadar zengin olursa olsun, köyüne ev yapma ihtiyacı hisseder bizim buralarda. Ev yaparken biz de TİP proje noktasında onlara kolaylık sağlayacağız. TİP projelerin, kırsala dönüşle alakalı çok büyük etkisi olduğunu düşünüyorum. Emekli olmuş vatandaş, gelsin yaz dönemlerinde özellikle köye dönsün, bir şeyler üretsin. Bursa’da sanayide çalışan çocuklarına destek olur. Fasulyesi, nohudu, yapsın kışlığını versin onlara. Böyle bir düşüncemiz var. O düşüncemizi de gerçekleştirmiş olduk. İyi de gidiyor. Sadece 2021 yılında 80’in üzerinde tip proje vermişiz.
S.T TİP projeleri ücretsiz veriyorsunuz, dışarıda yaptırsalar bugünkü fiyatlarla yansıması ne oluyor?
A.A Bir tip proje yaptırılsa, bugün 20 bin TL yapıyordu. Şimdiki fiyatlar ise 50 bini buluyor. 80 proje 50 bin liradan 4 milyon yapıyor. 4 milyon o insanlara bizim sağladığımız kazanç oluyor. Dolayısıyla esnafta bir sirkülasyon oluyor, esnaf memnun oluyor.
‘‘Orhaneli’ni herkes tanıyacak’S.T Bungalov ev projeniz de çok güzel. Orada da hareketlik başlıyor sanırım.
A.A Bungalov evler bu hafta bitiyor. Önümüzdeki hafta KODA Ekibinden 15 akademisyen gelecek, burada kalacaklar, çalışmalarını Orhaneli’nde gerçekleştirecekler. Orhaneli’ni tanıtma anlamında dışardan sürekli insan getirmeye çalışıyoruz. KODA, İzmir Kemalpaşa’yı düşünürken onlarla kurmuş olduğumuz iyi diyaloglarla Orhaneli’ne gelmelerini sağladık. Belediye Başkanlığı konutunun birinci katını kadın kooperatifine verdik, orada üretim yapıyorlar. Konutun diğer katlarında ise KODA Eğitim Derneği çalışmalarını sürdürecek. KODA, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından güvenilir ve gerçekten çalışkan bir dernek. Özellikle köy okulları dönüşüm ağı olarak kurulan derneğin, öğretmenlerin gelişimi için yapmış olduğu faaliyetler çok ileri düzeyde. Geçen sene Orhaneli’ne 3 grup geldi, bu sene 4. gurubu olacak bu. Her yaz döneminde öğretmenlerin eğitimlerine Orhaneli’nden katkı sağlanıyor. Mesele tanıtmak ve tanınmaktır. Kendime koyduğum hedef, Orhaneli’ni Türkiye’ye tanıtmak.
S.T Cezaevi projenizde ilerleme ne boyutta?
A.A Cezaevi projemiz çizilmeye başlandı. Kısa zaman içerisinde o da gerçekleşmiş olacak. Bu da Orhaneli’nin tanıtılması ve tanınmasına katkı sağlayacak. Orhaneli’ni Türkiye tanıyacak. Niye? Küçük ilçeler, Türkiye’nin farklı yerlerini cezaevleriyle tanıyor. Neden? Her yerden mahkûm alıyor, bu nedenle de Bursa her yerden günübirlik turizm göçü alacak. İl ve ilçe bazında bir sirkülasyon, bir hareket yaratacak bu durum doğal olarak.
‘Genç esnaflar yetiştirdik’
S.T Geçmişle bugün arasında bir değerlendirme yaparsak, Orhaneli’nin bugününü nasıl görüyorsunuz?
A.A Tüm bunları değerlendirirsek, Orhaneli geçmişle bugün arasında çok büyük fark içerisinde. Çok hizmet yaptık, ama zaman içerisinde bir yenisi eklendikçe unutuluyor. Orhaneli’nin doğalgaza kavuşması, içme suyu hatlarının tamamen değiştirilmesi, kanalizasyon eksiği olan yerlerde bu eksiğin giderilmesi, bunu yanında bir yasa değişikliğinden de fayda gördük; kullanılmayan otoparkları ve Orhaneli’nde atıl bir şekilde duran yerleri daha hareketli bir hale getirdik. Buraya bir galeri sitesi kurduk. Sitede 32 dükkân oluşturduk. O gün 700 bin lira harcadık, bu harcama karşılığında aylık 28 bin lira kazanç elde ettik. Bu çok güzel bir şey… Burada şimdi mükemmel bir hareket var, ticari bir döngü söz konusu. Tam donanımlı bir site oluşturduk. Sigortacısından noterine çay ocağına tam bir çarşı haline getirdik. Biz galeri sitesini kurduktan sonra Orhanelili 15-20 genç esnaf yetiştirdik. Girişimcilik kimlikleriyle diğer şehirlerden araç alıp burada satıyorlar. Ben bu kadar hareket beklemiyordum mesela. Gençlerimizin bu denli dolaşım halinde olması beni mutlu ediyor. Bu da bir vizyon meselesidir. İnsanlar galeri yeri bulamazken, Bursa’dan bile esnaf çektik. Bu da anı yaşamaktır, anında doğru karar verebilmektedir.
S.T Birçok belediye çöp sorunu yaşarken, Orhaneli’nde çöp sorunu var mı?
A.A Orhaneli’nin 25-30 yıldan bu yana süregelen bir çöp sorunu vardı. Çöplük ilçemize çok yakındı. Çöplük yanıyordu, tüm kokusu Orhaneli’ne geliyordu. Özellikle kadınlarımız camları açamıyordu. O kadar kötüydü. Ben İlçe Başkanlığı görevini yürütürken, kadınlarımızın ‘Eve is giriyor, perdeler çok kirleniyor’ gibi şikâyetleri vardı. Bunu hallettik.
S.T Nereye taşınıyor çöpler şimdi?
A.A Bursa’ya taşınıyor.
‘Bursa’da Biyokütle Enerji Santrali kurulmalı’
S.T Sizin Biyokütle Enerji Santrali yapma düşünceniz vardı?
A.A Evet, ben de Orhaneli’nde bir fikir sundum. Burada bir Biyokütle Enerji Santrali yapma düşüncemiz var, siz muhalefet olarak araştırın, ben nötrüm, uygun görürseniz yapalım, uygun görmezseniz yapmayalım dedim. Sanki çok farklı bir fikir sunmuşum gibi, aşırı tepkilerle karşılaştım. Bugün bakın; Aydın’da iki tane Biyokütle Enerji Santrali var, CHP Belediyesi. Diyarbakır’da var, Zonguldak’ta var. CHP Belediyesinin olduğu her yerde bu tür şeyler daha rahat oluyor. Çevreciyiz diye geçinip, milleti algı noktasında kötü yönetiyorlar. Şu anda orman yangınları çıkıyor. Sebebi hep orman atıkları… Bu atıklar insanlar tarafından toplanır hale gelecekti. Mesela ağaç kesiliyor tomruk kısmı kullanılıyor, dalı budağı ne oluyor? Kalıyor, çürümeye bırakılıyor ormanda. Ve şunu da söyleyeyim size. Bursa Biyokütle Enerji Santrali muhakkak surette kurulmalı bir yere. Bunu ya Büyükşehir yapmalı ya da herhangi bir belediyeye buna öncülük etmeli. Neden biliyor musun? 2019’da göreve geldiğimde böyle bir çalışma yapmıştık. Bu çalışmada Büyükşehir Belediyesinin yol kenarlarından, parklardan ve bahçelerden kesmiş olduğu ağaç atığı sadece 15 megabaytlık elektrik üretimine 184 gün yetiyor. Bu 2018 verileri. Ve bunlar ya yakılarak ya kırılarak ya da talaş haline getirilerek imha ediliyor. Ne gerek var buna, enerjiye dönüşsün.
S.T Sizin de çöp aktarım merkeziniz var. Bunu yaparken nasıl tepkiler aldınız?
A.A Bir işi popülizm noktasına götürmeye gerek yok. Ben de buraya çöp aktarım merkezi yaparken, bağıran çağıran insanlar oldu. Şimdi birebir görüşüp soruyorum onlara ‘Nasıl oldu merkez?’ diye, ‘Biz böyle olacağını bilmiyorduk’ diyorlar.
S.T İnegöl Entegre Katı Atık Tesisi muhteşem bir yer. Tesiste çöpün kenarında duruyorsunuz ve hiç koku yok. Kestel Doğu Bölgesi Entegre Katı Atık Aktarım Tesisi gündeme geldiğinde de çok fazla tepki geldi. Oysa ki Geçit’te her gece asitli ve keskin koku hakim…
A.A Her şeye karşı olanlar bunlar. Ülkede siyaset değil zihniyet sorunu olduğunu düşünmekteyim. Orhaneli’nde yıllardır CHP’li olan ve ileri düzeyde yöneticilik yapmış olan insanlar var. Onlarla oturup konuşuyorum bazen. Ne diyorlar: ‘Takdir edilecek yerde etmemiz gerekir. Yani doğalgazı takdir etmek gerekir. Bungalov evler, rafting… Orhaneli’nde muhalefet yapanlar, güzel ne yaptıysan özellikle parasal mevzularda yazı yazarlar. Başarılı olmanı istemezler.
‘Sosyal güvencelerini devlet ödesin’
S.T Kırsalın sorunlarına değinelim biraz da. Tarım ve hayvancılığın merkezi olan kırsalda en büyük sorun nedir?
A.A Kırsalın sorunları merkezin sorunlarından çok farklı. Ben yeni Tarım Bakanımızla da görüştüğümde de bu durumu aktaracağım. Ben köylü bir insanım. Gençliğim de köyde geçti, halen anne babama da yardım eden bir insanım. Köylerde üretime destek hamlesiyle gün geliyor otomotiv sanayiye gün geliyor tüm sanayiye ya sigorta ya maaş ödemesi yapılıyor. Şu an yaşadığımız gıda sıkıntısı. Hem kırsalda gençlerin kalması hem de kırsalda biraz daha aktif bir hale gelinmesi için belli bir yaş aralığı koyup belli düzeyde üretim yapanların devlet sigortasını ödesin. Sigorta ödenmiş olsa bu millet gerçekten göç etmeyecek. 22-23 yaşına geldiklerinde anne babalar çocuklarını merkeze göndermek istiyor, ‘Git sigortan olsun’ diyor. Bu insanlar köyde daha fazla kazansa dahi dışardan sigorta ödemezler. Ben bunu biliyor ve yaşıyorum, isteğe bağlı sigorta kesinlikle ödemezler. Ama biz bu insanlara ’50 küçükbaş hayvanın olacak. Bende seni takip edeceğim. Üretime katkı sunacaksın. En az 15-20 büyükbaş hayvanın olacak. Standartları bunlar. Bu şartları sağlayanların sigortasını devlet ödüyor’ diyebilsek, bu ülkede kırsalda sorun çözülür. Bunu ilçe başkanlığımdan beri her platformda dillendiriyorum. Kırsalda gençlerin kalması ve köylerin tekrar canlanması için kesinlikle bu projeden başlayıp buna benzer daha farklı destek projeleriyle biz iyi düzeye gelebiliriz.
S.T Sadece hayvancılık da değil tabii, tarım da var.
A.A Tabii öyle ama hayvancılık yapan tarım da yapmak zorunda olduğu için bunu söylüyorum. Hayvancılık yapan buğdayını, yoncasını ekmek zorunda… Onun yanında köyde kalıyorsa fasulyesini de ekecek o insan. Kış hazırlığını yapması için o tarlaları işlemek zorunda. Samanı yapmak için buğdayı ekmek gerekecek. Bu sayede un sorunu da giderilecek. Bakın, tarlalar bomboş. Bu genç insan olmamasından kaynaklı… Köyümüzde bağ vardı önceleri. Şimdi üzüm bağı işi yapan 2-3 insan kaldı. Orhaneli, üzüm bağları düzeyinde çok ileri düzeydeydi. Özellikle Dağgüney ve Kabaklar ve bu bölgedeki yerler. Şimdi yok. Neden? Genç nüfus yok. Genç nüfusun olması için de devlet politikasına ihtiyacımız var. Biz elimizden geleni desteği veriyoruz ama tekniği yanlış. Geçen sene dönüm başı 160 lira ekim desteği verdik. Bu desteği gençleri köyde tutabilmek için sağlamamız lazım.
S.T Yaş meyvelerin işlenmesi ve kurutulmasına yönelik bir tesis var mı? Pazar ve marketlere ulaşımı sağlanıyor mu?
A.A Yabanmersini ve üzümsü meyvelerin tamamıyla ilgili çok ciddi gelişmelerimiz var. Bizim paketleme tesisimizde çiftçilerden aldıkları ürünleri taze olarak marketlere ulaştırıyorlar. Kurutma anlamında da Kalkınma Ajanslarına projelerimiz var. Onlardan destek bekliyoruz.
FİT Kamp, turistlerin gözdesi olacak
S.T Uluslararası bir turizm atağı olacağına inandığım bir projeniz daha var: Fit Kamp… Çalışmalarınız nasıl gidiyor?
A.A Zayıflama kampımızın inşaatına çok yakında başlıyoruz. Biz Fitkamp’ın fikir öncülüğünü yaptık. Özel bir kuruluş yapacak ve mükemmel bir yer olacak. 950 rakımlı bir yerde, dağın içerisinde tek parça bir yer ve etraf komple orman. Hedefimiz yurtdışından ve yurtiçinden gelen turistlere Bursa ve Orhaneli’ni onlara en iyi şekilde tanıtarak, hizmet vermek. Bizim ilçe mottomuz ‘Doğanın ve doğal insanların şehri’. İnsanlarımız zaten doğal. Ama derdimiz burayı doğanın merkezi haline getirmek.
‘Orhaneli’ne 3 fabrika yapılacak’
S.T Sanayi ile ilgili bir yatırım, yeni bir gelişme var mı?
A.A 2023 yılında en az 3 fabrika oluşturacağız. Hem mermer hem metal hem de otomotiv yan sanayii üzerine birkaç fabrika projemiz var. Birkaç yerde konut dışı, sanayi alan bölgeleri üretiyoruz. Türkiye’nin en büyük Ferrakrom Fabrikası da Cumhurbaşkanımızın talimatıyla Orhaneli’ne yapılıyor. İkizoluk mahallesinde şu an fabrika inşaatı sürüyor. Bu bölgenin krom madenlerini Ferrakrom orada işletecek ve hem otomotiv hem de savunma sanayiine ciddi değer katacak. Krom çeliği üretilecek. Milli ekonomi anlamında da bor gibi değerlendirebilir bu.
‘2023 yılında Bursa’dan istihdam çekeceğim’
S.T. İstihdam adına bu gibi projelerin hayata geçirilmesi sevindirici bir gelişme.
A.A İstihdam anlamında şu anda sıkıntımız yok. 2023 yılında Bursa’dan biraz daha istihdam çekeceğim. Şu an onun alt yapı hazırlıklarını yapıyorum.
‘TOKİ’den üçüncü etabı da talep ettik’
S.T Toplu konutlar il ve ilçelerde barınma ihtiyaçlarına merhem oluyor. Orhaneli’nde bu sayı kaç ve yeni bir TOKİ talebiniz var mı?
A.A Orhaneli’nde doğalgaz var, Orhaneli’nden Bursa’ya işe gidip gelen insanlar var. İki etap TOKİ yaptık. Birinci etabını yaptık, dağıttık. İkinci etabını da Eylül-Ekim aylarında dağıtacağız. Şimdiye kadar 286 konut yapıldı. Üçüncü etabı da talep ettik. Üçüncü etabı 250-300 konut civarında üç kategoride talep ettik. Temelini atarsak bir iki yıl içerisinde yetişir.
Bu güzel söyleşi için Başkan Ali Aykurt’a teşekkür ediyoruz. Orhaneli için atılan her güzel adımın destekçisi olacağız.
