Cumhuriyet denince aklıma öğrencilik gelir.
Cumhuriyet’ten önce İstanbul’da tramvay hattını bir Belçikalı şirket yönetiyordu. Cumhuriyet ilan edildikten sonra bütün yabancı firmalarla anlaşma yapılması için masaya oturuldu. Bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nde iş yapmak istiyorsanız, bizim şartlarımızı uygulamak zorundasınız. Tramvay hattına sahip olan Belçikalı şirkette bu şartları kabul edenler arasında. Şartlardan bir tanesi –ki en önemlisi, tramvaya binen yolculardan öğrenci kimliği gösterenler ücretin yarısını ödeyecektir.
Yani öğrencilerin bugün dolmuşlarda, tramvaylarda, otobüslerde daha az para ödemesi gençlere Cumhuriyet’in bir kazanımıdır.
Peki Cumhuriyet’in riske girdiği bu dönemlerde bu hakkı öğrenciler ne kadar kullanıyor, ne kadar kullandırıla biliniyor.
İzmir’de Ege Üniversitesi öğrencisiydim. Okul kartım, İzmirde kullanılan Öğrenci KentKartı’m ve Bursa’da kullanılan öğrenci BuKart’ım cüzdanımda her daim mevcut iken; Organize Sanayi Durağı’ndan bindiğim Bursa-Güzelyalı dolmuşuna tam ücret ödemek zorunda bırakıldım. Israrla öğrenci kartlarımı göstererek öğrenci olduğumu kanıtlama çabasında iken, şoför ısrarla bu kartların “geçerli olmadığını” söyledi durdu bana. Peki, dedim. “Öğrenci ücreti ödemem için ne yapmam gerekir” diye sordum. İki yolu varmış; birincisi üzerimde Mudanya ilçesine bağlı bir okul kıyafeti olması, ikincisi ise Uludağ Üniversitesi öğrenci kimlik kartı bulundurmam.
Efendiler, Cumhuriyet’imiz bölündü de benim mi haberim yok?
İzmir, İstanbul, Ankara, Erzurum, Diyarbakır, Adana ve Bursa haricinde 80 il başka bir Cumhuriyet’e mi bağlı?
İzmir’de öğrenci isem Bursa’da öğrencilik hakkımı kullanamaz mıyım yani?
Neyse uzatmayayım. Dolmuştan indiğimde fotoğrafını çektim. Şoför yanıma geldi ne yaptığımı sordu. Bende gayet basit bir şekilde “şikayet edeceğim, plakayı unutmamak için çektim” dedim. Savunma mekanizmaları anında kendini gösterdi.
Belediyeler, Cumhuriyet’in savunucusu ise önce kendi öğrencilerini, özel minibüs kooperatiflerine karşı korumalı.
Hadi başkanım, hep beraber “Yaşasın Cumhuriyet”